W ramach serii mini-przewodników poświęconych reagowaniu na konkretne problemy związane z używaniem substancji psychoaktywnych, emcdda stworzyło grupę publikacji nt. środowisk społecznych o specyficznym wpływie na kwestie używania narkotyków.
Do miejsc takich należy, obok np. klubów muzycznych i szkoły, także miejsce pracy. Jest to środowisko szczególnie istotne, ze względu na wielokierunkowość wpływu jaki wywiera na używanie substancji z jednej strony oraz skutków z drugiej.
Narkotyki przez pracę – dlaczego?
W przewodniku wymienia się sytuacje, które w życiu zawodowym mogą skłaniać do sięgania po narkotyki. Mogą to być wymagające warunki, bądź klimat czy charakterystyka otoczenia w miejscu pracy, ale wspomina się też o takich czynnikach zwiększających prawdopodobieństwo używania, jak funkcjonowanie w nieregularnych godzinach bądź w systemie zmianowym.
Nie bez znaczenia jest także zadowolenie z warunków zatrudnienia, w tym związane z otrzymywanym wynagrodzeniem.
Obustronne oddziaływanie – wpływ używania substancji
Warto pamiętać, że nie tylko środowisko pracy ma wpływ na używanie substancji, ale też ewentualne używanie nie jest pozbawione oddziaływania na miejsce pracy i wykonywanie obowiązków.
Obok podstawowych kwestii bezpieczeństwa, zwłaszcza w przypadku zawodów takich jak kierowca czy obsługa maszyn, najważniejsze skutki używania narkotyków wiążą się z częstszymi absencjami i szkodami zdrowotnymi, ale też z niewłaściwym czy nieprofesjonalnym zachowaniem, obniżeniem nastroju, motywacji, morale i in.
Wszystko to znajduje finalnie odbicie w postaci strat ekonomicznych, tak po stronie pracownika, jak pracodawcy.
Potencjał miejsca – i dla miejsca
Równocześnie miejsce pracy posiada bardzo duży potencjał dla dotarcia z ewentualnymi interwencjami, kampanią informacyjną, czy nawet z pomocą.
Mówi się tutaj nie tylko o oddziaływaniach skierowanych do czynnych użytkowników, ale też dla osób stykających się z problemem narkotykowym w innych okolicznościach (np. w rodzinie), bądź posiadających historię uzależnienia. Dla tej ostatniej grupy praca nierzadko jest formą reintegracji, powrotu do funkcjonowania społecznego.
We wszystkich tych przypadkach pracodawca może być podmiotem prowadzącym korzystną zdrowotnie i budującą dobry klimat, docenianą przez pracowników działalność – czy to na poziomie informacji, czy w postaci programów profilaktycznych bądź reagując na zaobserwowane problemy.
Proponowana przez emcdda publikacja prezentuje kolejne kroki od zidentyfikowania sytuacji po reagowaniu na ewentualny problem. Opracowaniu towarzyszy przegląd skutecznych oddziaływań w miejscu pracy.
Źródła
‣ mini-przewodnik emcdda on-line
‣ webinarium o reagowaniu na problem narkotyków w miejscu pracy
‣ inne przewodniki emcdda