Ecstasy – MDMA

Ecstasy to przyjmowany najczęściej w formie „pigułek” narkotyk rekreacyjny,wywodzący się z subkultur klubowych. Główną substancją czynną tych środków z początku było MDMA o działaniu pobudzającym, zwiększającym empatię i ułatwiającym nawiązaywanie kontaktów, jednakże później w „pigułkach” wykrywano przeróżne związki chemiczne, nierzadko niebezpieczne dla zdrowia i życia.

Opis

Ecstasy to narkotyk, który z jednej strony wykazuje działanie stymulujące układ nerwowy (słabsze niż amfetaminy), z drugiej posiada właściwości psychodeliczne, jak również intensyfikuje odbiór bodźców zewnętrznych. Zmiany świadomości dotyczą przede wszystkim stanów emocjonalnych i związane są ze wzrostem empatii.
Ecstasy to uliczna nazwa narkotyku zawierającego MDMA (3,4-metylenodioksymetamfetaminę). Nazwa ecstasy używana jest także w szerszym znaczeniu: w stosunku do innych środków o podobnym, jednocześnie stymulującym i empatogennym działaniu (mefedron, MDA, BDB czy MBDB). Co pewien czas pojawiają się tabletki ekstazy zawierające substancje o wiele bardziej toksyczne niż MDMA (np. PMMA w niektórych tabletkach o nazwie „Mitsubishi”).

Zastosowanie medyczne

Środek ten w latach 70-tych miał zastosowanie w psychoterapii (szczególnie w USA). Miało to związek z jego właściwościami wyzwalającymi empatię (zdolność wczuwania się w sytuację innych ludzi) – sprzyjającymi okazywaniu emocji i przełamywaniu bloków psychicznych i zahamowań emocjonalnych. Później wycofany, mimo protestów psychologów przeświadczonych o jego skutecznych właściwościach terapeutycznych.

Działanie fizjologiczne

• pobudzenie i brak łaknienia
• wzrost temperatury ciała
• wzmożenie odruchów
• rozszerzenie źrenic
• kołatanie serca i tachykardia
• nagłe wzrosty ciśnienia i uderzenia krwi do głowy
• szczękościsk
• nudności i wymioty
• odwodnienie

Formy występowania

Najczęściej spotykane postaci ecstasy to tabletki, czasem kapsułki, niekiedy proszek. Tabletki mają różne kolory i kształty. Różnią się między sobą wytłoczonymi wizerunkami i znakami (stąd ich nazwy) lub napisami.

Sposoby przyjmowania

Na ogół drogą pokarmową lub wciąganie sproszkowanego ecstasy do nosa (śluzówki).
Dawka MDMA, wynosząca zazwyczaj od 75 do 200 mg i zażywana doustnie – zaczyna działać po ok. 40 minutach. Po następnych 30 minutach następuje nasilenie.
Działanie ustępuje po kilku godzinach (4-6) od momentu zażycia.

Właściwości uzależniające

Uzależnienie psychiczne. Nadużywanie ecstasy może prowadzić do uzależnienia psychicznego. Działaniu tego narkotyku towarzyszy uczucie silnej euforii. Te doznania decydują o uzależniających właściwościach tego środka.
Chęć ponownego jego przyjęcia może być wzmacniana z uwagi na przykre dolegliwości pojawiające się na tzw. zejściu, czyli kiedy narkotyk przestaje działać. Następnego dnia po jego zażyciu pojawia się silne zmęczenie i zdecydowanie obniżony nastrój.
Uzależnienie fizyczne. Brak dowodów.

Zewnętrzne oznaki użycia

zachowanie

• pobudzenie
• mało racjonalne i dziwne zachowanie – np. okazywanie niecodziennej sympatii wobec innych
• zbytnia otwartość i wylewność
• podniecenie seksualne
• ograniczony samokrytycyzm, co do własnego postępowania
• zbytnia pewność siebie lub dezorientacja
• czasem może pojawić się brak koordynacji ruchowej

Sposób działania ecstasy jest uzależniony od wielu czynników – rodzaju tabletek, których skład i jakość jest zmienny oraz ilości zażytych tabletek. Efekt działania zależy również od indywidualnych predyspozycji – wagi ciała, wcześniejszych doświadczeń z narkotykiem, stanu zdrowia, a także nastroju. Istotne są także okoliczności, w jakich narkotyk jest przyjmowany.
wygląd

• rozszerzenie źrenic
• pocenie się
• napięcie mięśni żuchwy

Przedawkowanie

Działaniu MDMA towarzyszy hipertermia, a organizm nie radzi sobie z rozpoznawaniem zmian temperatury: wzrasta temperatura ciała, ale osoba pod wpływem MDMA nie czuje tego. Jest pobudzona i aktywna, poci się – ale nie uzupełnia płynów i ulega odwodnieniu, czego konsekwencją jest spadek ciśnienia krwi, utrata świadomości, uszkodzenie organów wewnętrznych, w skrajnych przypadkach – zgon.
Z kolei uzupełnianie płynów w zbyt dużej ilości również może być groźne: krew staje się coraz bardziej rozcieńczona, stężenie jonów sodu spada, a komórki krwi wchłaniają wodę i pękają. Skutkiem może być śpiączka i śmierć.
Alkohol zmniejsza efekty działania ecstasy, co powoduje, że ludzie sięgają po więcej tabletek i ryzykują przedawkowanie. Kombinacje MDMA z innymi substancjami psychoaktywnymi są o tyle niebezpieczne, że nie sposób przewidzieć efektów działania takich mieszanek.

Niebezpieczeństwa

Wiele zagrożeń zdrowotnych powodowanych przez ecstasy jest zbieżnych z tymi, które pojawiają się w przypadku używania amfetaminy.
Następnego dnia po zażyciu ecstasy pojawia się tzw. kac charakteryzujący się wyraźnie obniżonym nastrojem, zmęczeniem i przygnębieniem. Stan ten jest wyjątkowo nieprzyjemny i długotrwały (może trwać nawet dwie doby).
Wzrost napięcia mięśni szczękowych jest dość typowym efektem ubocznym stosowania MDMA, jak również innych substancji o podobnym działaniu. Szczękościsk może pojawić się w trakcie odurzenia, jak również później, w trakcie snu, gdy dochodzi do silnego zgrzytania zębami. Objaw ten nazywa się „bruksizmem” i prowadzi do rozchwiania zębów, ścierania się ich i pękania szkliwa.
Szczególnie niebezpieczne jest przyjmowanie MDMA przez osoby cierpiące na schorzenia kardiologiczne. Środek ten podnosi ciśnienie krwi i przyspiesza tętno, powoduje migotanie komór serca nawet u osób zdrowych.
Podobnie jak w przypadku długotrwałego stosowania innych środków pobudzających może dochodzić do stanów depresyjnych, urojeń i psychoz, które MDMA może ujawnić i wzmocnić lub będą one bezpośrednim następstwem jego stosowania. Stosowanie ecstasy może być szczególnie ryzykowne dla osób o skłonnościach do depresji, odczuwających stany lękowe i takich, u których w rodzinie występowały zaburzenia psychicznie.
Nie wszystkie zagrożenia zdrowotne związane z używaniem MDMA są jeszcze dobrze rozpoznane. Nie można wykluczyć, że narkotyk zaburza procesy zapamiętywania. Prawdopodobnie regularne przyjmowanie ecstasy zmniejsza objętość hipokampu, tej części mózgu, która ma ma kluczowe znaczenie dla pamięci. Wygląda na to, że regularne przyjmowanie ecstasy może zmniejszyć jego objętość nawet do 10 procent.