LSD

LSD (kwas lizerydowy 25) to bardzo silna, choć nieuzależniająca substancja psychodeliczna, wywołująca halucynacje i omamy. Bardzo popularna w czasach kontrkultury hipisowskiej i później. Obecnie zastępowana przez łatwiej dostępne substancje syntetyczne.

Halucynogeny to chyba najmniej jednorodna grupa substancji – zarówno ze względu na pochodzenie, jak i efekty działania. Wywołują zmianę percepcji, pozwalają na przeżywanie odmiennych stanów świadomości i powodują odbiór niezwykłych wrażeń, często interpretowanych jako doświadczenia transcendentalne. Halucynogeny były stosowane w trakcie obrzędów religijnych. Ich działanie bywa jednak czasem przerażające: nie wszystkie stany bywają atrakcyjne, a zaburzenie logicznego myślenia mogą być przyczyną tragicznych wypadków. Trudno jest w krótkim opracowaniu opisać efekty działania halucynogenów, głównie z tego powodu, że ogromny wpływ na przebieg odurzenia mają cechy osobowościowe, stan psychiczny i fizyczny, a także warunki w których do przyjęcia substancji dochodzi.

Opis

LSD (dietyloamid kwasu lizergowego) to syntetyczny halucynogen. Pod jego wpływem dochodzi do wielogodzinnych „podróży” (zniekształceń percepcyjnych i halucynacji). Jako że efekty działania LSD dotyczą także emocji, postrzegania świata i siebie – jest ono określane mianem psychodeliku.
Przez kilka dekad LSD było jednym z najbardziej rozpowszechnionych halucynogenów. Obecnie mamy do czynienia z wieloma substancjami syntetycznymi działającymi podobnie do LSD. Odurzenie tymi środkami jest mało przewidywalne w skutkach.

Zastosowanie medyczne

Pierwszej syntezy LSD dokonał Albert Hoffman, pracownik farmaceutycznej firmy SANDOZ. Miało to miejsce w 1938 roku, a otrzymany lek miał pobudzać funkcjonowanie układu oddechowego i krążeniowego. Sam wynalazca, po przypadkowym spożyciu leku, odczuł jego uboczne, halucynogenne działanie.
Najpoważniejsze próby medycznego stosowania LSD dotyczyły psychiatrii. Tu pionierem był Stanislav Grof, amerykański psychiatra czeskiego pochodzenia. Pomimo, że można znaleźć w literaturze fachowej wiarygodne opisy efektów terapeutycznych LSD (w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych opublikowano ponad tysiąc badań dotyczących około 40 tysięcy pacjentów), to wykorzystanie psychodeliku nigdy nie stało się kanonem w psychiatrii.

Działanie

LSD powoduje rozmaite efekty u różnych osób, w różnych warunkach i przy zmiennych dawkach. Jednak kilka typowych objawów tej substancji można wyliczyć:

• widzenie w żywych, jaskrawych kolorach
• halucynacje, głównie przy zamkniętych powiekach
• przeżywanie ekstremalnych emocji: smutku, strachu, spokoju, szczęścia
• poczucie dziwności, zmiana postrzegania czasu
• podatność na sugestie
• kołatanie serca, przyspieszone tętno i wzrost ciśnienia krwi
• zawroty głowy, uczucie słabości w mięśniach
• suchość w ustach, czasem szczękościsk
• bezsenność i urata apetytu
• lęk i ataki paniki

Zapis fal mózgowych (EEG) osoby znajdującej się pod wpływem LSD przypomina stan pobudzenia i niepokoju

Formy występowania

Najczęstszą formą psychodeliku są kolorowe, zwane blotterami, papierowo-kartonowe znaczki, które nasączone roztworem LSD. Są one kwadratowe, o wielkości mniej więcej paznokcia i przedstawiają symbole i motywy graficzne (najczęściej związane z pop-kulturą.

Sposoby przyjmowania

Stosowane są one doustnie (ssanie, żucie lub wkładanie pod język).

Długość działania

LSD ma niezwykle niską dawkę efektywną: każdy znaczek zawiera ok. 0,003 g LSD.
Prędkość działania LSD jest zależna od sposobu przyjęcia środka. Brany doustnie przynosi pełne efekty dopiero po około godzinie (u osób szczególnie wrażliwych – wcześniej).
Efekty zależą od ilości użytego LSD i osiągają szczyt po około trzech godzinach. Halucynacje mogą trwać nawet do kilkunastu godzin, a nawet dłużej.

Właściwości uzależniające

Trudno nawet w przypadku tak silnych halucynogenów, jak LSD mówić o uzależnieniu. Uzależnienie spowodowane halucynogenami występuje niezmiernie rzadko.

Przedawkowanie

Jak każdą substancję LSD można również przedawkować, choć skutek śmiertelny wydaje się mało możliwy. Problemem jest stan psychiczny, w jakie zbyt wysokie dawki narkotyku mogą wprowadzić: ataki paniki i spowodowane nim niebezpieczne zachowania.
Zjawisko tolerancji. Zauważono, że częste używanie LSD powoduje nieznaczny wzrost tolerancji. Wzrost ten waha się w granicach od 15 do 25%.

Zewnętrzne oznaki użycia

zachowanie

• dziwne, nieracjonalne wypowiedzi
• „wyłączanie się”
• przy wyższych dawkach – brak koordynacji ruchowej i zaburzenia orientacji przestrzennej

wygląd

• silnie rozszerzone źrenice, słabo reagujące na światło

Niebezpieczeństwa

Ryzyko stosowania LSD nie bierze się z właściwości uzależniających tego środka. Są one znikome, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Pomimo wcześniejszych obaw, nie znaleziono też dowodów na to, żeby LSD powodowało jakiekolwiek nieprawidłowości chromosomalne. Prawdziwym problemem jest to, że u niektórych osób silne przeżycia pod wpływem narkotyku mogą stać się wyzwalaczem dla poważniejszych stanów psychotycznych indukując trwałe zaburzenia psychiatryczne.
Zła podróż (bad trip) to skrajnie nieprzyjemny i trudny do przewidzenia stan po zażyciu psychodelików. Objawami kryzysu jest silne przygnębienie, zagubienie, poczucie zagrożenia i wreszcie paniczny strach. Osoba odurzona pragnie, aby wszystko się skończyło, a to nie jest takie proste z uwagi na długi czas działania narkotyku. W takiej sytuacji należy zapewnić jej spokojne otoczenie, bezpieczną atmosferę i nie zostawiać samej. Jeśli objawy nie ustępują należy wezwać pogotowie.
Przeżycia pod wpływem LSD mogą pozostawić po sobie pewien ślad w postaci flashbacku. Jest to nawrót wrażeń, jakich ktoś doświadczył podczas odurzenia. Mogą pojawić się halucynacje, radykalna zmiana nastroju, emocji lub percepcji. Może dojść do tego, gdy jesteśmy zmęczeni, zestresowani, pobudzeni, a nawet we śnie. Flashback czasem trwa chwilę, innym razem kilka godzin. LSD jest dość szybko metabolizowane przez organizm (nie odkłada się w nim) i wydalane w ciągu kilku godzin. Uważa się więc, że flashback jest zjawiskiem mającym podłoże czysto psychologiczne (swojego rodzaju reminiscencja), a jego źródłem ukryta pamięć o silnym przeżyciu emocjonalnym wywołanym przez psychodelik.
Mimo, że zwykle osoba odurzona LSD zdaje sobie sprawę z tego, że jest pod wpływem halucynacji – niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia może wynikać z błędnej oceny różnych parametrów: odległości, czasu i własnych możliwości. Szczególnie przy stosowaniu zbyt dużych dawek mogą pojawić się poważne urojenia, które negatywnie mogą wpłynąć na zachowanie, a tym samym bezpieczeństwo.